Giao bóng là kỹ thuật duy nhất hoàn toàn phụ thuộc vào ý trí của VĐV mà không chịu sự tác động của đối phương trong việc lựa chọn vị trí đứng, dùng sức mạnh, tốc độ, độ xoay, đường bóng… để đánh bóng đến bất kỳ vị trí nào trên mặt bàn của đối phương. Nếu VĐV phát bóng có chất lượng cao có thể tạo ra cơ hội thuận lợi cho tấn công dứt điểm, thậm chí có thể giành điểm trực tiếp.
Dựa vào vị trí đánh bóng có thể chia giao bóng thành giao bóng thuận tay, giao bóng trái tay, giao bóng nghiêng người và giao bóng kiểu ngồi xổm.
Dựa vào độ cao tung bóng có thể chia thành giao bóng tung bóng cao và giao bóng tung bóng thấp.
Dựa vào đặc điểm của quả giao bóng có thể chia thành giao bóng lấy tốc độ là chính, giao bóng lấy độ xoáy làm chính, giao bóng lấy điểm rơi là chính.
Vì vậy mỗi VĐV cần phải tập tốt một hoặc hai loại giao bóng sở trường khác nhau để có thể phối hợp với cách đánh của mình giành chủ động trong thi đấu.
1./ Kỹ thuật giao bóng đánh ngang bóng.
- Đặc điểm:
Tốc độ bóng bình thường, cơ bản bóng xoáy ít hoặc không xoáy. Đây là kỹ thuật nền tảng để nắm vững các kỹ thuật giao bóng phức tạp khác, vì vậy ai bắt đầu học đánh bóng bàn trước hết cần học và nắm bắt thật tốt kỹ thuật giao bóng này.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở cự ly trung bình so với bàn hoặc hơi lệch phải, thân người cách mép bàn khoảng 35cm, hai chân đứng tách sang 2 bên hơi rộng hơn vai, chân trái hơi ra trước, trọng tâm rơi vào giữa hai chân, thân trên hơi xoay sang phải, tay trái đỡ bóng ở phía trước bên phải thân. Sau đó tay trái tung bóng nhẹ nhàng lên trên không, đồng thời tay phải đưa vợt ra phía sau bên phải và làm cho mặt vợt hơi nghiêng ra trước. Khi bóng rơi xuống ở độ cao cao hơn mặt lưới thì đưa vợt theo hướng từ sau ra trước, sang trái và đánh vào phần giữa trên của bóng sao cho điểm rơi chạm bóng thứ nhất vào khoảng giữa bàn của mình bật sang bàn đối phương. Sau khi bóng được đánh đi, tay phải theo đà vung ra phía trước sang trái. Trong quá trình giao bóng trọng tâm cơ thể chuyển dần từ chân phải sang chân trái.
2./ Kỹ thuật giao bóng nhanh thuận tay.
- Đặc điểm:
Tốc độ bóng nhanh, đường vòng cung thấp, điểm rơi xa, đường bóng đi có độ xoáy lên hoặc xoáy lên bên phải tương đối mạnh. Đây là một trong những kỹ thuật giao bóng mà vận động viên loại hình tấn công thường dùng. Sau khi chạm bàn, bóng sẽ lao trước đồng thời quẹo sang phải, khi đối phương đánh trả dễ bị hụt bóng hoặc đánh bóng lền cao.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở bên phải gần mép bàn, thân người cách mép bàn khoảng 35cm, hai chân đứng tách sang 2 bên hơi rộng hơn vai, chân trái hơi ra trước, chân phải hơi xoay sang phải. Tay trái nâng bóng lên ở bên phải trước bụng, tay phải cầm vợt cũng ở bên phải thân người, tay trái nhẹ nhàng tung bóng lên, tay phải cầm vợt đưa ra phía sau bên phải. Đợi khi bóng rơi xuống, cẳng tay nhanh chóng vung vợt ra trước, làm cho mặt vợt hơi nghiêng ra trước, đánh vào phần trên giữa của bóng đồng thời tạo ma sát của vợt vào phía trên phải của bóng. Sau khi đánh vào bóng theo đà cẳng tay và cổ tay vung ra trước.
Điểm chạm bóng bên bàn mình nên cố gắng ở gần đường mép đầu bàn. Trong quá trình giao bóng trọng tâm cơ thể chuyển dần từ chân trái sang chân phải.
3./ Kỹ thuật giao bóng nhanh trái tay.
- Đặc điểm:
Tốc độ bóng nhanh, đường vòng cung thấp, điểm rơi xa, lực lao lớn, đường bóng đi có độ xoáy lên hoặc xoáy lên bên phải tương đối mạnh. Đây là một trong những kỹ thuật giao bóng mà vận động viên loại hình tấn công thường dùng.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở bên trái gần mép bàn, thân người cách mép bàn khoảng 35cm, hai chân đứng tách sang 2 bên hơi rộng hơn vai, chân phải hơi ra trước, thân người hơi xoay sang trái. Tay trái nhẹ nhàng tung bóng lên, tay phải cầm vợt đưa ra phía sau bên trái. Đợi khi bóng rơi xuống, cẳng tay nhanh chóng vung vợt ra trước bên phải, làm cho mặt vợt hơi nghiêng ra trước, đánh vào phần trên giữa của bóng đồng thời tạo ma sát vào bóng theo hướng lên trên. Sau khi đánh vào bóng theo đà cẳng tay và cổ tay vung ra trước.
Để tăng tốc độ vung vợt, trong giây lát tiếp xúc đánh vào bóng cần có sự phối hợp nhịp nhàng sự xoay chuyển của lườn và thân trên.
4./ Kỹ thuật giao bóng xoáy xuống nhanh trái tay.
- Đặc điểm:
Tốc độ bóng nhanh, đường vòng cung thấp, điểm rơi xa. Khi đối phương đánh trả không dễ dùng sức mạnh đánh bóng được nên tốc độ đánh trả bóng chậm, đồng thời dễ đánh bóng lên cao. Vì vậy sau khi giao quả này dễ cướp tấn công hoặc giành được thế chủ động.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Giống với kỹ thuật giao bóng nhanh trái tay, sự khác biệt ở đây là vị trí vợt trước khi giao bóng tương đối cao, đợi khi bóng rơi xuống, vợt sẽ vung từ phía trên đằng sau ra phía dưới đằng trước làm cho mặt vợt ngửa sau, đánh vào phần giữa dưới của bóng đồng thời có sự cọ sát của vợt vào bóngtheo hướng xuống dưới đằng trước. Điểm đánh vào bóng nói chung hơi thấp hơn mặt lưới. Điểm chạm bóng bàn mình nên áp sát đường vạch đầu bàn.
5./ Kỹ thuật giao bóng ngắn trái tay.
- Đặc điểm:
Sức mạnh yếu, đường bóng ngắn, điểm rơi gần lưới, bóng không xoáy hoặc xoáy yếu buộc đối phương phải di chuyển lên sát bàn đỡ bóng, đồng thời đối phương không dễ dùng sức để tấn công. Nếu như đối phương dùng gò bóng để đánh trả dễ đánh thành bóng cao. Kiểu giao này thích hợp nhất là sử dụng phối hợp với giao bóng nhanh làm cho đối phương phải chạy ngược chạy xuôi, lên xuống.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Tư thế chuẩn bị cần giống hết mức với giao bóng nhanh. Nhưng khi đánh vào bóng mặt vợt hơi ngửa ra sau, dùng cẳng tay và cổ tay liệng vợt ra trước đánh nhẹ vào phần dưới giữa của bóng. Độ cao điểm đánh bóng xấp xỉ ngang bằng với độ cao mặt lưới. Điểm chạm bàn bên mình tốt nhất là ở khu vực giữa của bàn.
6./ Kỹ thuật giao bóng xoáy nghiêng trái lên (xuống) thuận tay.
- Đặc điểm:
Có độ xoay nghiêng trái lên hoặc xoay nghiêng trái xuống tương đối mạnh. Trong quá trình bay của bóng có hướng quẹo phải… Phương pháp tay khi giao bóng cần cố gắng thực hiện giống với giao bóng giữa xoay nghiêng lên và xoay nghiêng xuống làm cho đối phương khó nhận biết được hướng xoáy của bóng dẫn tới đánh bóng chúc lưới hoặc bóng bổng thậm chí có thể làm cho bóng bắn mạnh sang bên trái ra ngoài bàn.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng áp sát gần bàn phía bên phải, thân người cách bàn khoảng 35cm, chân trái hơi ra trước, thân trên hơi xoay sang phải. Tay trái giữ bóng ở bên phải trước bụng áp sát đầu bàn bóng, tay phải cầm vợt ở bên phải thân người. Cùng lúc với tay trái tung bóng thì tay phải đưa vợt lên phía trên bên phải, đợi khi bóng rơi xuống độ cao ngang mặt lưới thì tay cầm vợt vung nhanh xuống phía dưới sang trái đánh vào bóng. Nếu giao bóng xoáy nghiêng xoáy lên, trong giây lát vợt tiếp xúc bóng, cổ tay xoay nhanh lên trân bên trái làm cho vợt đánh vào phần giữa bóng và ma sát vào bóng theo hướng lên trên sang trái. Sau khi đánh bóng tay vung lên theo đà lên phía trên bên trái. Nếu muốn giao bóng xoáy nghiêng xoáy xuống sang trái, trong giây lát vợt tiếp xúc bóng cổ tay xoay nhanh sang trái và xuống dưới, làm cho vợt đánh vào phần giữa bóng và ma sát vào bóng theo hướng xuống dưới bên trái. Sau khi bóng rời khỏi vợt, vợt cần vung lên trên và sang trái để động tác giống với giao bóng xoáy nghiêng xoáy xuống.
7./ Kỹ thuật giao bóng xoáy nghiêng xoáy lên (xoáy xuống) bên phải trái tay.
- Đặc điểm:
Có độ xoáy nghiêng xoáy lên bên phải hoặc xoáy nghiêng xoáy xuống bên phải tương đối mạnh. Trong quá trình bay trong khồng trung bóng có hướng quẹo sang trái. Khi giao bóng thủ pháp thực hiện cần giống nhau để đối phương khó nhận biết được phương hướng xoáy của bóng làm cho khi đánh trả dễ đánh bóng cao hoặc chúc lưới thậm chí có thể làm cho bóng bắn mạnh lệch sang phía bên phải (có thể ra ngoài).
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở phía bên trái gần bàn, thân người cách bàn khoảng 35cm, chân phải lệch ra trước, thân người hơi quay sang trái, hóp bụng. Tay trái giữ bóng ở phía trước bên trái bụng áp vào gần mép cuối bàn. Tay phải cầm vợt ở phía trái cơ thể. Khi tay trái tung bóng, tay phải đưa vợt lên phía trên bên trái làm cho chuôi vợt hướng xuống phía dưới bên phải. Đợi khi bóng rơi xuống đến độ cao ngang mặt lưới thì cổ tay và cẳng tay vung xuống dưới sang phải đánh bóng. Nếu muốn giao bóng xoáy nghiêng xoáy lên bên phải thì trong giây lát vợt tiếp xúc bóng cổ tay xoay lên trên bên phải, làm cho vợt đánh vào phần giữa của bóng đồng thời tạo ma sát vào bóng theo hướng lên trên và sang phải. Sau khi đánh vào bóng vung vợt theo đà lên phía trên bên phải. Nếu muốn giao bóng xoáy nghiêng xuống dưới bên phải thì trong giây lát vợt tiếp xúc bóng cổ tay xoay xuống dưới bên phải làm cho vợt đánh vào phần giữa của bóng, đồng thời tạo ma sát vào bóng theo hướng xuống dưới và sang phải. Sau khi bóng rời khỏi vợt, vợt cần lập tức vung lên phía trên bên phải để tạo ra động tác giống như khi giao bóng xoáy nghiêng xoáy lên bên phải.
8./ Kỹ thuật giao bóng xoáy xuống “ xoáy và không xoáy” thuận tay.
- Đặc điểm:
Đây là một kiểu kỹ thuật giao bóng xoáy xuốgn có thêm xoáy và không xoáy. Hai loại xoáy và không xoáy có tốc độ xoáy khác nhau rất lớn. Đối phương rất khó nhận biết được tốc độ xoáy của bóng, khi đánh trả dễ bị bóng cao hoặc đánh bóng ra ngoài, đánh bóng chúc lưới.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở khoảng giữa hoặc hơi lệch trái cách bàn khoảng 40cm, người hơi quay ra sau. Chân trái đứng hơi ra trước, tay trái giữ bóng ở phía trước bụng hơi lệch phải đồng thời áp gần mép ngang cuối bàn. Tay phải cầm vợt bên phải thân. Tay trái tung bóng lên nhẹ nhàng đồng thời tay phải đưa vợt ra phía sauvà lên trên, mặt vợt hơi ngửa sau. Khi bóng rơi xuống đến độ cao ngang mặt lưới thì cẳng tay nhanh chóng vung vợt ra trước, xuống dưới đánh bóng. Nếu giao bóng có thêm độ xoáy của bóng thì trong giây lát vợt tiếp xúc bóng, cẳng tay xoay ra ngoài kéo theo cổ tay dùng lực miết xuống phía dưới má sát vào phần dưới giữa bóng. Sau khi đánh vào bóng, vung vợt theo đà xuống phía dưới trước bên trái. Nếu không muốn thêm độ xoáy của bóng thì trong giây lát vợt tiếp xúc vào bóng, không cần dùng sức quay cổ tay, mặt vợt sẽ trực tiếp đánh ra trước vào phần giữa của bóng để giảm bớt sức mạnh ma sát xuống dưới vào bóng. Đợi sau khi bóng rời khỏi vợt, cẳng tay nhanh chóng xoay ngoài, kéo theo xoay cổ tay đồng thời vung nhanh vợt xuống phía dưới trước bên phải tạo cảm nhận sai cho đối phương.
Kỹ thuật giao bóng xoáy xuống “xoáy và không xoáy” thuận tay cũng có thể được vận dụng trong giao bóng trái tay (đặc biệt là vợt ngang). Chỉ cần VĐV tập luyện được thành thạo được kỹ thuật giao bóng xoáy xuống “xoáy và không xoáy” thuận tay thì sẽ nắm bắt rất nhanh kỹ thuật giao bóng xoáy xuống “xoáy và không xoáy” trái tay.
9./ Kỹ thuật giao bóng thuận tay nghiêng người.
- Đặc điểm:
Vị trí đứng giao bóng lệch hẳn ở góc trái (góc ngoài bên trái của bàn bóng), rất có lợi cho cướp tấn công thuận tay sau khi giao bóng.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Các cách giao bóng thuận tay đã trình bày ở các phần trước đều có thể vận dụng trong cách giao bóng thuận tay nghiêng người.
Điểm khác nhau ở đây là do vị trí đứng lệch hẳn sang trái nên chân trái đứng hẳn ra trước, thân trên quay lệch sang bên phải và trục vai gần như vuông góc với bàn. Động tác tay đánh bóng cơ bản giống với các loại giao bóng thuận tay.
Muốn nắm bắt được kỹ thuật này chỉ cần nắm vững các kỹ thuật giao bóng thuận tay đã trình bày ở trên.
10./ Kỹ thuật giao bóng tung bóng cao.
- Đặc điểm:
Khi tung bóng cao, độ cao bóng đạt tư 2-3m hoặc cao hơn sẽ tạo ra tốc độ bóng rơi xuống nhanh, lực tổng hợp lớn (tăng lực hơn lực tác dụng giữa vợt với bóng khi tung bóng thấp). Khi thức hiện kỹ thuật giao bóng nhanh, tốc độ xoáy mạnh lại thêm vào thời gian bóng rơi xuống dài, nhịp độ đánh bóng khác với bình thường, dễ làm phân tán độ chú ý của đối phương nên độ khó khi đánh trả tương đối lớn.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Phần lớn đứng ở vị trí giao bóng nghiêng người ở ngoài góc trái bàn hoặc cũng có thể đứng ở nửa phần bàn bên trái, chân trái hới ra trước, thân trên xoay sang phải một góc khoảng 90 độ. Tay trái nâng bóng hơi cao hơn mặt bàn, dùng sức của cẳng tay là chính để tung bóng lên độ cao khoảng 2-3m hoặc cao hơn, cần cố gắng hết sức khi tung bóng sao cho đường bóng khi tung lên không lệch so với trục thẳng đứng. Các động tác khác khi giao bóng cũng giống như các động tác cơ bản của giao bóng xoáy lên (xoáy xuống) bên trái (thuận tay).
Có điều khi bóng được tung lên cao nên thời gian bóng rơi xuống dài, do đó tay cầm vợt có thể kéo dài hơn cự ly đưa ra sau và vung vợt đánh bóng.
11./ Kỹ thuật giao bóng kiểu ngồi xổm.
- Đặc điểm:
Do tư thế giao bóng ngồi xổm, vị trí đánh bóng ở từ phần vai trở lên nên gọi là giao bóng trên tay. Do vị trí cơ thể khi đánh vào bóng không giống với giao bóng dưới tay nói chung nên đặc điểm bật lên ở mặt bàn và lực bật trở lại trên mặt vợt đối phương của bóng có hướng khác với giao bóng dưới tay, dễ làm cho đối phương đánh bóng hỏng ho*** bóng cao.
- Thực hiện kỹ thuật động tác:
Vị trí đứng ở khu vực giữa hoặc lệch trái gần bàn, chân trái hơi đứng ra trước hoặc đứng ngang bằng chân (so với đường mép đầu bàn bóng). Thân trên hơi xoay sang phải, tay trái giữ bóng đặt ở phía trước bên phải thân người. Tay phải cầm vợt để ở bên cạnh phải của thân, tư thế cơ bản sau khi tung bóng có hai kiểu:
+ Kiểu thứ nhất: Lúc đầu tung bóng lên ở tư thế đứng thẳng, sau đó ngồi xổm thấp xuống để đánh bóng.
+ Kiểu thứ hai: Bắt đầu bằng tư thế ngồi xổm cao, sau đó mới tung bóng lên và đánh bóng.
Khi giao bóng xoáy nghiêng phải xoáy lên thuận tay kiểu ngồi xổm thì sau khi tung bóng, tay phải giơ lên trên cao hơn vai làm cho mặt vợt hơi lệch sang trái, đợi khi bóng rơi xuống đến độ cao ngang bằng hoặc hơi cao hơn mặt lưới khoảng 15-20cm thì tay phải vung vợt từ bên trái lên trên ra phía trước bên phải đánh vào phần giữa bóng, đồng thời khéo léo dùng sức ma sát vào bóng theo hướng lên trên bên phải. Điểm chạm bàn bên mình nên ở giữa bàn. Sau khi đánh bóng cánh tay vung theo đà ra trước sang phải đồng thời nhanh chóng đứng lên về tư thế chuẩn bị đón bóng đối phương trả giao bóng.
Động tác giao bóng xoáy nghiêng xoáy xuống bên trái thuận tay trên cơ bản cũng giống với giao bóng xoáy nghiêng xoáy lên bên phải thuận tay. Chỗ khác biệt là khi bóng rơi từ trên cao xuống ở độ cao cao hơn mặt lưới thì đánh vào phần giữa dưới của bóng, đồng thời ma sát vào bóng theo hướng phía dưới bên phải.
Kiểu ngồi xổm cũng có thể giao bóng trái tay nhưng trong thi đấu chính thức không nên sử dụng nhiều. Nếu ai có hứng thú với loại giao bóng trái tay này có thể trên cơ sở tập luyện tốt giao bóng thuận tay sẽ có thể tập luyện kiểu giao bóng trái tay.